ডিজিটেল ডেস্কঃ ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজত উত্তেজনা তুংগত। ভাৰতৰ কেইবাটাও স্থানত পাকিস্তানৰ আক্ৰমণ নিশাৰ ভিতৰতে বিফল কৰাৰ পিছত বৃহস্পতিবাৰে পুৱা ভাৰতে পাকিস্তানৰ কেইবাটাও স্থানত বিমান প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাক লক্ষ্য কৰি লয়।
সেনাই এক প্ৰেছ বিজ্ঞপ্তিযোগে কয় যে লাহোৰৰ এয়াৰ ডিফেন্স চিষ্টেম নিষ্ক্ৰিয় কৰা হৈছে বুলি নিৰ্ভৰযোগ্যভাৱে জানিব পৰা গৈছে। ভাৰতৰ সঁহাৰি পাকিস্তানৰ দৰেই হৈছে, আৰু একে তীব্ৰতাৰে বুলি প্ৰকাশ কৰা হৈছে।
যিকোনো দেশৰ প্ৰতিৰক্ষামূলক গাঁথনিত এয়াৰ ডিফেন্স চিষ্টেম এক গুৰুত্বপূৰ্ণ যোগসূত্ৰ।
এটা সক্ষম আৰু কাৰ্যক্ষম বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাই শত্ৰুৰ বিমান আক্ৰমণৰ পৰা সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে, যিটো বুধবাৰ-বৃহস্পতিবাৰে নিশা পাকিস্তানে ভাৰতৰ কোনো ধৰণৰ ক্ষতিসাধন কৰাত ব্যৰ্থ হোৱাৰ পৰাই স্পষ্ট।
বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থা এটাই কেনেকৈ কাম কৰে?
বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাৰ প্ৰধান উদ্দেশ্য হৈছে আকাশৰ পৰা অহা ভাবুকি দূৰ কৰা – সেয়া শত্ৰুৰ যুদ্ধ বিমান হওক, মানৱবিহীন ড্ৰোন হওক বা মিছাইল হওক।
ৰাডাৰ, নিয়ন্ত্ৰণ কেন্দ্ৰ, প্ৰতিৰক্ষামূলক যুদ্ধ বিমান আৰু স্থলভিত্তিক বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ক্ষেপণাস্ত্ৰ, আৰ্টিলাৰী আৰু ইলেক্ট্ৰনিক যুদ্ধ ব্যৱস্থাৰ জটিল ব্যৱস্থাৰ সহায়ত এই কাম সম্পন্ন কৰা হয়।
বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাক তিনিটা আন্তঃসংলগ্ন অভিযানত উপ-শ্ৰেণীভুক্ত কৰিব পাৰি
ধৰা পেলোৱা: যিকোনো বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাৰ সফলতাৰ চাবিকাঠি হ’ল ইয়াৰ প্ৰথম অৱস্থাত ভাবুকি ধৰা পেলোৱাৰ ক্ষমতা। সাধাৰণতে ৰাডাৰৰ দ্বাৰা এই কাম কৰা হয় যদিও কিছুমান পৰিস্থিতিত উপগ্ৰহ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি – যেনে শত্ৰুৱে আন্তঃমহাদেশীয় বেলিষ্টিক মিছাইল (ICBM) নিক্ষেপ কৰা।
ৰাডাৰে এটা ট্ৰেন্সমিটাৰৰ জৰিয়তে বিদ্যুৎচুম্বকীয় ৰেডিঅ’ তৰংগৰ ৰশ্মি প্ৰেৰণ কৰে। এই ঢৌবোৰে আঘাত কৰা বস্তুবোৰৰ পৰা প্ৰতিফলিত কৰে – যেনে শত্ৰুৰ বিমান। তাৰ পিছত এটা ৰিচিভাৰে ঘূৰি অহা ৰেডিঅ’ তৰংগসমূহ সংগ্ৰহ কৰে – যাৰ ভিত্তিত ই ভাবুকিৰ দূৰত্ব, ইয়াৰ গতি আৰু ইয়াৰ নিৰ্দিষ্ট প্ৰকৃতি (কেনেধৰণৰ বিমান/ক্ষেপণাস্ত্ৰ) অনুমান কৰে।
ট্ৰেকিং: বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাৰ কাৰ্যক্ষমতাও নিৰ্ধাৰিত হয় ইয়াৰ আকাশী ভাবুকি অবিৰতভাৱে আৰু সঠিকভাৱে অনুসৰণ কৰাৰ ক্ষমতাৰ দ্বাৰা – আৰু কেৱল ধৰা পেলোৱাৰ দ্বাৰা নহয়। সাধাৰণতে ৰাডাৰ আৰু অন্যান্য চেন্সৰ যেনে ইনফ্ৰাৰেড কেমেৰা বা লেজাৰ ৰেঞ্জফাইণ্ডাৰৰ সংমিশ্ৰণ ব্যৱহাৰ কৰি এই কাম কৰা হয়।
বেছিভাগ ক্ষেত্ৰতে বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাই কেৱল এটা ভাবুকিৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিব নালাগে – ই জটিল আৰু অগোছাল পৰিৱেশত একাধিক দ্ৰুতগতিত গতিশীল ভাবুকি চিনাক্ত আৰু অনুসৰণ কৰিব লাগিব, য’ত বন্ধুত্বপূৰ্ণ বিমান অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব পাৰে।
ভুৱা ভাবুকিক লক্ষ্য নকৰাকৈ শত্ৰুক ফলপ্ৰসূভাৱে নিষ্ক্ৰিয় কৰিবলৈ ট্ৰেকিং সঠিকতা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
বাধা: এবাৰ কোনো ভাবুকি ধৰা পৰিলে আৰু অনুসৰণ কৰিলে ইয়াক নিষ্ক্ৰিয় কৰিব লাগিব। ইয়াত ভাবুকিৰ নিৰ্দিষ্টতাই — ইয়াৰ পৰিসৰ, প্ৰকাৰ (কেনেধৰণৰ মিছাইল/বিমান), গতি আদি — বায়ু প্ৰতিৰক্ষাৰ কাম কৰাৰ ধৰণ নিৰ্ধাৰণ কৰে।
বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাৰ এই তিনিটা দিশে একেলগে কাম কৰিব লাগিব। ইয়াৰ বাবে সামৰিক ভাষাত “C3” বা “কমাণ্ড, কণ্ট্ৰল, এণ্ড কমিউনিকেচন” বুলি কোৱা ব্যৱস্থাটোৰ প্ৰয়োজন।
আকাশী ভাবুকি ধৰা পেলোৱা, অনুসৰণ আৰু বাধা দিয়াৰ কাৰিকৰী ক্ষমতাৰ উপৰিও ফলপ্ৰসূ বায়ু প্ৰতিৰক্ষাৰ বাবে উন্নত যোগাযোগ আৰু সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ ক্ষমতাও অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
বাহিৰৰ স্তৰ :
ব্যৱস্থা : এছ-৪০০ ট্ৰাইমফ (সুদৰ্শন চক্ৰ)
ইয়াক নিৰ্মাণ কৰা দেশ : ৰাছিয়া
ৰেঞ্জ : ৪০০ কিলোমিটাৰ পৰ্যন্ত শ্বুটিং, ৬০০ কিলোমিটাৰ পৰ্যন্ত ট্ৰেক ।
ভূমিকা :এছ-৪০০ ভাৰতৰ দীৰ্ঘ দূৰত্বৰ বায়ু প্ৰতিৰক্ষাৰ মেৰুদণ্ড, যিয়ে চুৰিকাঘাত বিমান, ক্ৰুজ মিছাইল, ড্ৰোণ আৰু কৌশলগত বেলিষ্টিক মিছাইল মূল লক্ষ্যত উপনীত হোৱাৰ আগতেই অনুসৰণ আৰু ধ্বংস কৰিবলৈ সক্ষম ।
অৱস্থা : তিনিটা কাৰ্যক্ষম, ২০২৬ চনৰ ভিতৰত আৰু দুটা আহিব
উচ্চ উচ্চতা আৰু বেলিষ্টিক মিছাইল প্ৰতিৰক্ষা
ব্যৱস্থা: ভাৰতীয় বেলিষ্টিক মিছাইল প্ৰতিৰক্ষা (বিএমডি) কাৰ্যসূচী
উপাদানসমূহ : বহিঃবায়ুমণ্ডলীয় বাধাৰ বাবে পৃথিৱী বায়ু প্ৰতিৰক্ষা (PAD); এণ্ডো-এটম’স্ফেৰিক ইন্টাৰচেপচনৰ বাবে এডভান্সড এয়াৰ ডিফেন্স (AAD)।
ৰেঞ্জ : ৫,০০০ কিলোমিটাৰ দূৰৰ পৰা নিক্ষেপ কৰা বেলিষ্টিক মিছাইলক বাধা দিয়ে; PAD য়ে ৮০ কিলোমিটাৰ পৰ্যন্ত উচ্চতাত লক্ষ্যত আঘাত কৰিব পাৰে।
চেণ্ট্ৰেল বেক : MRSAM/বৰাক-৮
ব্যৱস্থা : মধ্যম পৰিসৰৰ পৃষ্ঠৰ পৰা বায়ুলৈ মিছাইল (MRSAM) / বৰাক-৮
কোনখন দেশত নিৰ্মিত : ভাৰত-ইজৰাইলৰ সহযোগিতা
ৰেঞ্জ : ৭০-১০০ কিলোমিটাৰ
ভূমিকা : তীব্ৰবেগী বিমান, ক্ৰুজ মিছাইল আৰু ড্ৰোনত নিয়োজিত কৰা, এছ-৪০০ৰ পৰিপূৰক হিচাপে আৰু এটা জটিল মধ্যম স্তৰৰ ব্যৱধান পূৰণ কৰা।
চুটিৰ পৰা মধ্যমীয়া পৰিসৰ: আকাশ আৰু QRSAM
ব্যৱস্থা: আকাশ, আকাশ-এন জি, দ্ৰুত প্ৰতিক্ৰিয়া পৃষ্ঠ-বায়ু মিছাইল (QRSAM)
উৎপত্তি : স্বাদেশী
ৰেঞ্জ : আকাশ (৩০-৫০ কিলোমিটাৰ), আকাশ-এন জি (৭০ কিলোমিটাৰলৈকে), QRSAM (৩০ কিলোমিটাৰ)
ভূমিকা : নিম্ন উৰণীয়া বিমান, হেলিকপ্টাৰ আৰু ড্ৰ’নৰ বিৰুদ্ধে দ্ৰুত ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰে ।
ক্ল'জ-ইন আৰু পইণ্ট ডিফেন্স :
ব্যৱস্থা : স্পাইদাৰ (ইজৰাইল, ৮-১০ কিলোমিটাৰ), জু-২৩-২, শিলকা, টুংগুস্কা, ভিশ্ব’ৰাড (অতি চুটি দূৰত্বৰ বায়ু প্ৰতিৰক্ষা) ব্যৱস্থা
ভূমিকা : অতি কম দূৰত্বত (২-৫ কিলোমিটাৰ) ড্ৰোণ, কম উৰণীয়া বিমান আৰু নিখুঁতভাৱে নিৰ্দেশিত অস্ত্ৰৰ পৰা গুৰুত্বপূৰ্ণ সংস্থাপনসমূহক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে।
ব্যৱস্থা : জেমাৰ, স্পুফাৰ আৰু নিৰ্দেশিত শক্তিৰ অস্ত্ৰকে ধৰি সংহত কাউণ্টাৰ-আনমেনেড এয়াৰক্ৰাফ্ট চিষ্টেম (চি-ইউএএছ) গ্ৰীড।
Continue Reading
