ডিজিটেল ডেস্ক: প্ৰচণ্ড শীতপ্ৰবাহ স্বত্ত্বেও লেফটেনেণ্ট গৱৰ্ণৰ আৰ কে মাথুৰে কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলত নিযুক্তি নিয়মত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সংশোধনী কৰাৰ পাছত ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টি নেতৃত্বাধীন প্ৰশাসনে লাডাখত যেন এক উত্তাপৰ সন্মুখীন হৈছে। এই নিযুক্তি সংশোধনীয়ে লাডাখৰ ৰাজহ বিভাগত চাকৰি পোৱাৰ বাবে উৰ্দু জনাৰ প্ৰয়োজনীয়তাক আঁতৰ কৰিছে, যাৰ ফলত লাডাখ নিবাসীৰ মাজত তেওঁলোকৰ সাংস্কৃতিক ইতিহাসৰ ক্ষয়ৰ বিষয়ে আশংকা গভীৰ হৈ পৰিছে।
৭ জানুৱাৰীত এক জাননীত মাথুৰে ৰাজহ বিভাগত নাইব-তহচিলদাৰ আৰু পাটোৱাৰী পদৰ বাবে উৰ্দু ভাষাৰ জ্ঞানৰ চৰ্ত বাদ দি লাডাখ ৰাজহ (অধীনস্থ) সেৱা নিযুক্তি নিয়ম, ২০২১ সংশোধন কৰে। মাথুৰৰ হৈ লাডাখৰ ৰাজহ বিভাগৰ মুখ্য সচিব পৱন কোতৱালে জাৰি কৰা জাননীখনত কোৱা হৈছে যে, “অনুসূচী-২ (বি)ৰ তৃতীয় স্তম্ভৰ প্ৰথম আৰু তৃতীয় শাৰীৰ পাঠৰ বাবে (লাডাখ ৰাজহ {অধীনস্থ} সেৱা নিযুক্তি নিয়ম, ২০২১), বিকল্প ‘স্বীকৃত বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা স্নাতক’।’’ নিয়ম অনুসৰি, ৰাজহ বিভাগত লেভেল ৬ ই (নাইব তহচিলদাৰ) আৰু লেভেল ৪ (পাটোৱাৰী)ৰ চাকৰিৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় অৰ্হতা আছিল ‘উৰ্দুৰ জ্ঞানৰ সৈতে স্নাতক’, যাক এতিয়া কেৱল স্নাতকলৈ পৰিৱৰ্তন কৰা হৈছে।
লাডাখৰ ৰাজহ, আৰক্ষী আৰু স্বাস্থ্য আৰু চিকিৎসা শিক্ষা বিভাগত নিযুক্তিৰ নিয়মসমূহ যোৱা বছৰৰ ৮ ছেপ্টেম্বৰত জাননী দিয়া হৈছিল, তাৰ পাছত গঢ়ি উঠা প্ৰবল জনমতৰ তিনিমাহ পাছত প্ৰশাসনে স্থানীয় লোকসকলৰ বাবে সকলো চাকৰি সংৰক্ষণ কৰিবলৈ বাধ্য কৰিছিল আৰু অঞ্চলটো জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ পৰা পৃথক হোৱাৰ দুবছৰৰো অধিক সময়ৰ পাছত আৰু আইনসভা অবিহনে কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চললৈ অৱনমিত কৰা হৈছিল।
কাৰ্গিলৰ এজন প্ৰাক্তন উপায়ুক্ত হাছান খানে কৈছিল যে কাশ্মীৰ আৰু লাডাখৰ ৰাজহ ৰেকৰ্ড এক শতিকাৰো অধিক সময়ৰ, ব্ৰিটিছ অসামৰিক কৰ্মচাৰী আৰু লেখক ৱাল্টাৰ লৰেন্সৰ সময়ৰ পৰা উৰ্দুত খচৰা প্ৰস্তুত কৰা হৈছে, আনহাতে হিন্দী মুখ্যতঃ জম্মু অঞ্চলৰ ৰাজহ ৰেকৰ্ডতহে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ‘প্ৰশাসনে উৰ্দুক এলিয়েনৰ ভাষা হিচাপে গণ্য কৰা দেখা গৈছে। লাডাখৰ প্ৰায় ৭০% লোকে উৰ্দু বুজিব পাৰে, যি আমাৰ সমৃদ্ধ সংস্কৃতি আৰু ঐতিহ্যৰ অংশ’, খানে কয়। ২০১৯ৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত অসফলভাৱে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰা কাৰ্গিলভিত্তিক এজন বিশিষ্ট কৰ্মী চাজ্জাদ কাৰ্গিলে কৈছিল যে লাডাখৰ বেছিভাগ লোক উৰ্দু সাক্ষৰ, যদিও তিব্বতীয় ভাষা লাডাখী হৈছে সৰ্বাধিক কথিত। যদিও ডিজিটেল টেবলেটবোৰত বিদ্যালয়ত শিকোৱা সকলো পাঠ্যপুথিৰ প্ৰতিলিপি আছে, কেৱল উৰ্দু পাঠ্যপুথিহে নাই।
শেহতীয়া সিদ্ধান্তটো লাডাখৰ অনন্য সাংস্কৃতিক ইতিহাসৰ ওপৰত এক সুপৰিকল্পিত আক্ৰমণ বুলি চাজ্জাদে মন্তব্য কৰে৷ শেহতীয়া বছৰবোৰত, বেইজিঙৰ আপত্তিস্বত্বেও কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে অনুচ্ছেদ ৩৭০ বাতিল কৰাৰ পাছত ভাৰত আৰু চীনৰ সৈন্যবাহিনীৰ মাজত বাঢ়ি অহা সংঘৰ্ষৰ বাবে লাডাখ প্ৰায়ে বাতৰিৰ শিৰোনামত আছে। যদিও লেহ অঞ্চল, য’ত বৌদ্ধসকল সংখ্যাগৰিষ্ঠ, দীৰ্ঘদিন ধৰি কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ মৰ্যাদা দাবী কৰি আহিছিল৷ অথচ, শেহতীয়া সিদ্ধান্তই এতিয়া বৌদ্ধসকলৰ মাজতো জনসংখ্যাগত পৰিৱৰ্তনৰ আশংকা সৃষ্টি কৰিছে।
কাৰ্গিলৰ প্ৰাক্তন ডিচি খানৰ মতে, খালী পদৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় হিচাপে উৰ্দুৰ জ্ঞান বাদ দিয়াৰ সিদ্ধান্তটো লেহ জিলা আৰু মুছলমান সংখ্যাগৰিষ্ঠ কাৰ্গিলৰ মাজত ‘আদৰ্শগত বিভাজন সৃষ্টি’ কৰাৰ লক্ষ্যৰে লোৱা হৈছে। লাডাখৰ প্ৰদেশ কংগ্ৰেছ কমিটিৰ কাৰ্যকৰী সভাপতি আসগৰ আলী কাৰবালায়ো বিশ্বাস কৰে যে ৰাজহ বিভাগৰ দ্বাৰা উৰ্দুৰ প্ৰয়োজনীয়তা বাদ দিয়াৰ সিদ্ধান্তৰ উদ্দেশ্য হৈছে লাডাখত বৌদ্ধ আৰু মুছলমানসকলৰ মাজত বিভেদ সৃষ্টি কৰা। পাহাৰ উন্নয়ন আইনৰ অধীনত, লেহ আৰু কাৰ্গিল অঞ্চলৰ দুটা শাসন পৰিষদ প্ৰতিটোত ৩০জনকৈ সদস্যৰে গঠিত হ’ব।
বিজেপিয়ে লাডাখৰ যুৱক-যুৱতীসকলক নিযুক্তিৰ সুযোগৰ পৰা বঞ্চিত কৰাৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰি নেচনেল কনফাৰেন্সে (জেকেএনচি) কয় যে এলজি প্ৰশাসনে ‘দুৰ্ভাগ্যজনক’ সিদ্ধান্তটো ঘূৰাই লোৱা উচিত। জেকেএনচিৰ লাডাখৰ সভাপতি হানিফা জানে এক বিবৃতিত কয়, ‘উৰ্দুবিৰোধী পদক্ষেপে নায়েব তহচিলদাৰৰ পোনপটীয়া নিযুক্তি আৰু লগতে কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলত পাটোৱাৰীসকলৰ নিযুক্তিৰ কোটা প্ৰভাৱিত কৰিব আৰু ৰাজহ বিভাগৰ কাম-কাজত বিৰূপ প্ৰভাৱ পেলাব য'ত সকলো ৰাজহ ৰেকৰ্ড উৰ্দু ভাষাত আছে।’
দলটোৱে লোকসভাত লাডাখক প্ৰতিনিধিত্ব কৰা বিজেপিৰ জাময়াং চেৰিং নামগিয়ালৰ বিৰুদ্ধে উৰ্দু ভাষাক অসন্মান কৰাৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰি কয়, ‘উৰ্দু শান্তি আৰু প্ৰেমৰ ভাষা আৰু ঘৃণাত বিশ্বাস কৰা সকলে এই ভাষা আৰু ইয়াৰ সৌন্দৰ্য বুজিব নোৱাৰে’, জানে কয়।